ضررهاى عبرتآموز
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «بلاغ» حضرت على(علیهالسلام) به نکتهٔ مهمى دربارهٔ مصرف شدن بعضى از سرمایهها و اموال اشاره کرده، مىفرماید: «آنچه از مال تو از دست مىرود و مایهٔ پند و عبرتت مىگردد، در حقیقت از دست نرفته است»؛ (لَمْ یَذْهَبْ مِنْ مالِکَ ما وَعَظَکَ).
همانگونه که در بحث سند این حکمت اشاره شد، این جمله به قدرى در ألسنهٔ مردم گسترش یافته که به صورت یکى از ضربالمثلهاى عرب درآمده است.
مال که وسیلهاى براى رسیدن به اهداف مختلف است، اگر در مسیر اطاعت فرمان خدا و انجام کارهاى مثبت مادّى و معنوى قرار گیرد، بهترین وسیله به شمار مىآید و اگر در مسیر عصیان و گناه و کارهاى زیانبار به کار رود، بدترین وسیله است. و اینکه مىگوییم: مال دنیا بهترین و بدترین است، اشاره به همین نکته دارد.
مثالِ مال در جنبههاى مثبت فراوان است. گاهى مال براى نیازهاى معمولى مادّى به کار مىرود، زمانى براى نیازهاى معنوى مانند علمآموختن یا زیارت خانهٔ خدا یا جهاد فىسبیلاللّه.
ولى گاه در راهى به کار انداخته مىشود که ظاهرآ از بین رفته و فانى مىشود؛ اما پندى به انسان مىآموزد؛ پندى که گاهى انسان را از ضررهاى بسیار در آیندهٔ زندگى حفظ مىکند و منافع گرانبهایى در بر دارد. اینگونه اموال اگرچه به ظاهر فانى شدهاند، اما در حقیقت نهتنها از بین نرفتهاند بلکه بسیار پرسود بودهاند. آیا کسى که سرمایهاى در امرى تجارى به کار مىبرد و زیان مىکند، اما راهورسم تجارت را به وسیلهٔ آن مىآموزد، واقعاً زیان کرده است؟ یا کسى که مالى را در اختیار دوستى مىگذارد تا او را بیازماید و بعد آن مال از بین مىرود ولى او در آینده از خطرات زیادى از جانب آن دوست محفوظ مىماند، زیان کرده است؟
آیا کسى که بدون اخذ سند، مالى در اختیار کسى مىگذارد و شخص بدهکار انکار مىکند و نتیجهٔ آن این مىشود که او در آینده همیشه با اسناد محکم اموالش را به دیگران بسپارد، خسارت دیده است؟
آیا کسانى که مثلاً براى یافتن داروى درمان یک بیمارى خطرناک مانند سرطان، سالها اموالى را هزینه مىکنند و به جایى نمىرسند، ولى سرانجام موفق به کشف آن مىشوند، ضرر کردهاند؟ جانِ گفتارِ امام(علیهالسلام) همین است که اگر مالى را صرف کردى و به ظاهر از بین رفت، اما پند و اندرزى براى تو به ارمغان آورد، این مال از میان نرفته و برای همیشه براى تو ذخیره شده است.
انتهای خبر/