«علی شیر خدا» قرن‌ها ایستادگی را زمزمه می‌کند

به گزارش خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «بلاغ» دهه محرم، فرصتی بی‌بدیل برای احیای ارزش‌های عاشورایی و تعمیق فرهنگ حسینی در متن جامعه ایرانی است. فرهنگی که نه صرفاً در سوگواری خلاصه می‌شود، بلکه بستری است برای انتقال مفاهیم والایی چون عدالت‌خواهی، ایثار، مبارزه با ظلم، و بالاتر از همه، روحیه شهادت‌طلبی و مقاومت در برابر انحراف از دین. هر گوشه‌ای از ایران اسلامی، آداب و آیین‌هایی خاص برای عزاداری سالار شهیدان دارد؛ سنت‌هایی که نه تنها رنگ و بوی بومی و مردمی دارند، بلکه به گواه تاریخ، بخش مهمی از هویت فرهنگی آن مناطق به شمار می‌روند.

در این میان، روستای آهنگرکلای بیشه‌سر از توابع شهرستان قائمشهر، میراث‌دار آیینی دیرینه و بی‌مانند است که با عنوان «علی شیر خدا» شناخته می‌شود؛ سبکی خاص از سینه‌زنی که سینه‌سوختگان اباعبدالله الحسین (ع) در این منطقه، بیش از ۱۵۰ سال است آن را نسل به نسل حفظ کرده‌اند.

این آیین ویژه، تنها یک شیوه عزاداری نیست؛ بلکه قطعه‌ای از حافظه تاریخی مردم این دیار است که در آن، مرثیه‌سرایی، آهنگ، حرکت جمعی، و شور حسینی در هم می‌آمیزند تا در شب‌های تاسوعا و عاشورا، فضای روستا را سرشار از معنویت و همبستگی کنند. «علی شیر خدا» در اینجا فقط نامی برای یک نوای آیینی نیست، بلکه نمادی است از شجاعت، دلیری، وفاداری و عشق به ولایت؛ همان مؤلفه‌هایی که در نهضت حسینی جلوه‌گر شد و قرن‌ها بعد در انقلاب اسلامی ایران، به الگویی برای شکل‌گیری روحیه شهادت‌طلبی بدل گشت.

آیین «علی شیر خدا» برخاسته از باوری عمیق است؛ باوری که شهادت را نه پایان، بلکه آغاز می‌داند. از این رو، اجرای این آیین نه تنها گرامی‌داشت مصائب کربلاست، بلکه یادآور این حقیقت است که راه حسین (ع) همچنان ادامه دارد و در هر زمان و مکانی، پیروان او باید آماده جانبازی در راه حق باشند.

در روزگاری که مظاهر تجمل و سطحی‌نگری گاه چهره عزاداری را مخدوش می‌سازد، حفظ و معرفی چنین سنت‌های اصیل و بومی، ضرورتی فرهنگی و دینی است. آیینی مانند «علی شیر خدا» می‌تواند الهام‌بخش جوانان امروز باشد تا با بهره‌گیری از ریشه‌های هویتی خود، پیوندی عمیق‌تر با اهداف عاشورا برقرار کنند.

جا دارد که نهادهای فرهنگی و رسانه‌ای، با مستندسازی و معرفی چنین میراث‌هایی، نه‌تنها از فراموشی آن‌ها جلوگیری کنند، بلکه از آن به عنوان الگویی برای ترویج فرهنگ عاشورایی، استفاده‌ای شایسته داشته باشند. چراکه فرهنگ حسینی، اگر با زبان مردم و دل‌سپردگی آنان پیوند بخورد، تأثیرگذارتر از هر ابزار تبلیغاتی خواهد بود.

یادداشت: مجتبی قربانی