قاچاق چوب؛ تهدیدی بی‌صدا برای جنگل‌های مازندران

به گزارش خبرگزاری رسانه بابل به نقل از «بلاغ» طی سال‌های اخیر جنگل‌های شمال، این میراث طبیعی در معرض تهدیدات جدی قرار گرفته است؛ از جمله قاچاق گسترده چوب، تغییر غیرمجاز کاربری اراضی و بروز آتش‌سوزی‌های انسانی یا طبیعی که هر یک می‌تواند بخش‌هایی از این سرمایه ملی را نابود کند.

در میان این تهدیدات، قاچاق چوب به‌عنوان یکی از چالش‌های اصلی حفاظت از جنگل‌های شمال شناخته می‌شود. قطع غیرمجاز درختان و انتقال چوب قاچاق نه‌تنها به نابودی اکوسیستم منجر می‌شود، بلکه آینده نسل‌های بعدی را نیز به خطر می‌اندازد. همین مسئله سبب شده است که نیروهای منابع طبیعی و فعالان محیط زیست بارها نسبت به پیامدهای این روند هشدار دهند و خواستار برخورد جدی‌تر نهادهای مسئول شوند.

کارشناسان و فعالان محیط‌زیست بارها هشدار داده‌اند که تداوم قاچاق چوب و تخریب جنگل‌های شمال، پیامدهای جبران‌ناپذیری برای اکوسیستم و زندگی نسل‌های آینده به همراه خواهد داشت. در همین رابطه، گفتگویی با کارشناسان و فعالان محیط‌زیست داشتیم که شرح آن را در ادامه این گزارش می‌خوانید.

قطع غیرمجاز درختان جنگلی

ذبیح‌الله محمدی رئیس اداره منابع طبیعی آمل در گفتگو با خبرنگار بلاغ؛ از زمین‌گیر شدن قاچاقچیان چوب در آمل خبر داد و گفت: در عملیاتی ضربتی، مأموران اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان آمل موفق به توقیف یک دستگاه کامیون حامل ۱۲ متر مکعب چوب قاچاق در محور مواصلاتی هراز شدند. این محموله که از جنگل‌های منطقه استخراج شده بود، قرار بود به مقصد تهران انتقال یابد.

وی تصریح کرد: این عملیات در راستای تشدید اقدامات حفاظتی برای پیشگیری از تخلف و مقابله با قاچاق چوب جنگلی انجام شد و همچنین، در عملیاتی جداگانه، یک عامل قطع غیرمجاز درختان جنگلی در منطقه امامزاده عبدالله شناسایی و دستگیر شد.

رئیس اداره منابع طبیعی آمل عنوان داشت: این فرد از قاچاقچیان حرفه‌ای و سابقه‌دار چوب در منطقه بوده است. وی افزود: «پس از تنظیم پرونده تخلف، متخلف به مراجع قضائی معرفی شده است.

هشدارهای منابع طبیعی

محمدی ادامه داد: شهرستان آمل با ۲۹۵ هزار هکتار جنگل و مرتع، یکی از مهمترین ذخایر طبیعی شمال ایران محسوب می‌شود. این عرصه‌های جنگلی نه‌تنها نقش حیاتی در حفظ محیط زیست دارند، بلکه به‌عنوان میراث طبیعی برای نسل‌های آینده نیز حائز اهمیت هستند. با این حال، عوامل انسانی مانند قاچاق چوب، تغییر غیرمجاز کاربری اراضی، و آتش‌سوزی‌های عمدی یا غیرعمدی، تهدیدات جدی برای این منابع محسوب می‌شوند.

وی هشدار داد: بی‌توجهی گردشگران و افراد محلی در خاموش کردن آتش یا انداختن سیگار خاموش نشده، می‌تواند باعث آتش‌سوزی گسترده در جنگل و عرصه‌های طبیعی شود.

رئیس اداره منابع طبیعی آمل از مردم خواست تا در صورت مشاهده هرگونه تخلف، از طریق شماره‌های تماس ۱۵۰۴ و ۱۳۹ با یگان حفاظت منابع طبیعی تماس بگیرند.

نگرانی‌های عمیق جامعه محلی درباره تخریب جنگل‌ها

علی رضایی کشاورز ساکن روستای بلیران شهرستان آمل در گفتگو با خبرنگار بلاغ؛ اظهار داشت: جنگل‌های آمل نه‌تنها محل زندگی ما، بلکه منبع درآمد و هوای پاک برای همه مردم شمال است. قاچاقچیان با قطع درختان، هم محیط زیست را نابود می‌کنند و هم آینده ما را به خطر می‌اندازند. از دولت می‌خواهیم با تقویت نیروهای حفاظتی و استفاده از فناوری‌های مدرن، از این تخریب‌ها جلوگیری کند.

وی افزود: اگرچه مردم محلی همواره تلاش کرده‌اند در کنار نیروهای منابع طبیعی از عرصه‌های جنگلی محافظت کنند، اما گستردگی جنگل‌ها و کمبود امکانات باعث شده نظارت کامل امکان‌پذیر نباشد؛ قاچاقچیان با سوءاستفاده از این خلأ نظارتی، شبانه وارد جنگل‌ها می‌شوند و درختان کهنسال را قطع می‌کنند.

این کشاورز ساکن روستای بلیران با ابراز نگرانی از آینده فرزندان این منطقه تأکید کرد: ادامه این روند به‌معنای نابودی منابع آب، خاک حاصلخیز و حتی زندگی کشاورزان خواهد بود. از مسئولان خواستار برخورد قاطع با متخلفان هستیم که برنامه‌های حمایتی برای جوامع محلی تدوین کنند و مردم منطقه با انگیزه بیشتری در حفظ جنگل‌ها مشارکت داشته باشند.

کمبود نیروی انسانی و امکانات حفاظتی

فاطمه محمدی فعال محیط زیست در آمل در گفتگو با خبرنگار بلاغ؛ گفت: متأسفانه کمبود نیروی انسانی و امکانات حفاظتی، باعث شده قاچاقچیان به راحتی در جنگل‌ها تردد کنند. ما از عموم مردم می‌خواهیم در گزارش تخلفات مشارکت کنند. همچنین، دولت باید بودجه بیشتری برای حفاظت از جنگل‌ها اختصاص دهد و با متخلفان به شدت برخورد قانونی کند.

وی تأکید کرد: آگاهی‌بخشی و آموزش عمومی درباره اهمیت جنگل‌ها می‌تواند نقش مؤثری در کاهش تخلفات داشته باشد. اگر مردم از پیامدهای جبران‌ناپذیر قطع درختان و تخریب منابع طبیعی مطلع شوند، حساسیت بیشتری برای حفاظت از این سرمایه ملی نشان خواهند داد و در کنار نیروهای یگان حفاظت قرار می‌گیرند.

این فعال محیط‌زیست آمل افزود: تجربه نشان داده است که بدون مشارکت مردمی، حتی سختگیرانه‌ترین قوانین هم اثر چندانی نخواهد داشت؛ مسئولان علاوه بر برخورد قضایی، از فناوری‌های نوین مانند پهپاد و سیستم‌های پایش آنلاین استفاده کنند تا امکان کنترل مداوم جنگل‌ها فراهم شود و قاچاقچیان دیگر فرصتی برای تخریب نیابند.

آمار و ارقام تکان‌دهنده

بر اساس گزارش‌ها، حوزه استحفاظی اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان آمل بیش از ۳۰۰ هزار هکتار وسعت دارد. این در حالی است که تنها یک‌هزار و ۴۰۰ نیروی حفاظتی برای کل استان مازندران (با حدود ۱/۷ میلیون هکتار عرصه طبیعی) فعالیت می‌کنند. این تعداد نیرو به مراتب کمتر از استاندارد جهانی است که برای هر یک‌هزار هکتار، یک قرقبان پیش‌بینی کرده است.

به گزارش بلاغ؛ حفاظت از جنگل‌های آمل و شمال کشور، نیازمند عزم ملی و مشارکت همه جانبه مردم و مسئولان است. اقدامات انجام شده توسط اداره منابع طبیعی، اگرچه قابل تقدیر است، اما بدون پشتیبانی قانونی و تامین نیرو و امکانات کافی، نمی‌تواند به طور دائمی موثر باشد.

از دولت انتظار می‌رود با تدوین برنامه‌های جامع حفاظتی، تجهیز یگان‌های منابع طبیعی، و اجرای دقیق قوانین، گام‌های اساسی در جهت حفظ این میراث طبیعی بردارد. همچنین، آموزش و آگاهی‌بخشی به گردشگران و جامعه محلی درباره اهمیت جنگل‌ها و خطرات ناشی از تخریب آن‌ها، می‌تواند به کاهش تخلفات کمک شایانی کند.

گزارش: مجید ناییجی

انتهای خبر/